ماهان
پرمصرف ترین تیرآهن ها کدامند؟
تیرآهن‌ها و به طور کلی، انواع مقاطع فولادی، نقشی کلیدی و مهم را در پروسه ساختمان‌سازی و اسکلت‌بندی ایفا می‌کنند. معمولاً از تیرآهن‌ها برای کنترل و جلوگیری از تحرک‌های ناشی از 2 نیروی برشی و لنگر خمشی به کار گرفته می‌شود. برای تصمیم‌گیری هوشمندانه برای موفقیت در پروسه ساختمان‌سازی نیاز است تا پرمصرف ترین تیرآهن‌ها را مورد بررسی و واکاوی قرار دهیم. برای این کار هم لازم است تا در ابتدا با تعریف تیرآهن، آشنایی با ساختار آن و سپس با پرمصرف‌ترین تیرآهن‌ها آشنا شویم.
تیرآهن‌ها با توجه به هدف پروژه ساختمانی، نقشه مورد نظر صنعتگران ساختمان‌ساز و ویژگی‌هایشان به بازار آهن‌آلات و مقاطع فولادی عرضه می‌شوند. بدیهی است که انتخاب هرکدام آن‌ها باید با توجه به نیازهای مورد نظر پروژه صورت بگیرد. برای اطلاع از اینکه کدام تیرآهن می‌تواند در مقطع کنونی برای یک پروژه خاص مفید واقع گردد، نیاز است تا یک راهنمای تخصصی در این رابطه وجود داشته باشد.
در ادامه مطلبی که پیش روی شماست، به سراغ موضوعی بسیار مفید و کاربردی رفته‌ایم که برای هر صنعتگری که در حوزه ساخت‌وساز فعالیت می‌کند، جالب و پرسش‌برانگیز است. با ما همراه باشید تا به تمامی پرسش‌های پرتکرار و مهم در رابطه با تیرآهن و پرمصرف ترین تیرآهن‌ها پاسخ تخصصی و کامل بدهیم. همان‌طور که گفتیم، لازم است تا پیش از پرداختن به موضوعات تخصصی‌تر، در ابتدا با تعریف تیرآهن و بررسی کاربردهای آن در ساختمان‌ها به صورت مفصل آشنا شویم.
تعریف تیرآهن چیست؟
تیرآهن یکی از انواع و اشکال مقاطع فولادی است که معمولاً از آلیاژهای مختلف ساخته می‌شود. مهم‌ترین و عمده‌ترین کاربرد انواع تیرآهن مربوط به اسکلت‌بندی ساختمان‌ها و برپایی انواع ستون، تیر و خرپا می‌شود. تیرآهن‌ها معمولاً در 2 شکل مختلف I و H وارد بازار می‌شوند و بیشترین کاربرد آن‌ها در حوزه صنعت ساختمان‌سازی تعریف می‌شود.
در اصطلاحات تخصصی آهن‌آلات، تیرآهن‌ها از لحاظ ساختاری و ظاهری به 2 بخش مجزای بال و جان تقسیم می‌شوند. قسمت بال تیرآهن، به بخشی اطلاق می‌شود که مربوط به ساختار میانی و اصلی است و همچنین، لبه‌های تیرآهن را با عنوان بال مورد ارزیابی قرار می‌دهند. اما این نوع از مقاطع فولادی پرکاربرد، چند نوع هستند و پرمصرف ترین تیرآهن‌ها کدامند؟
دسته‌بندی انواع تیرآهن
همه تیرآهن‌های موجود در بازار که در اختیار کاربران و صنعتگران قرار گرفته است، بر اساس استانداردهای مشخص‌شده و نحوه تولید به 4 شکل مختلف تقسیم می‌شوند. تمام این چند نوع تیرآهن که می‌توان هریک از آن‌ها را برای اهدافی خاص در اسکلت‌بندی ساختمان مورد استفاده قرار داد، به شرح زیر هستند:
• تیرآهن IPE
• تیرآهن INP
• تیرآهن IPB (تیرآهن هاش)
• تیرآهن لانهزنبوری (نوع CNP)
معرفی و بررسی تیرآهن IPE
این نوع تیرآهن که یکی از پرمصرف‌ترین تیرآهن‌ها که در بازار محسوب می‌شود، ساختاری شبیه به حرف I انگلیسی دارد. این تیرآهن که معمولاً آن را با عنوان تیرآهن معمولی هم می‌شناسند، دارای بال‌هایی یکسان در 2 بخش ابتدایی و انتهایی است و ضخامت آن هم به صورت ثابت طراحی می‌شود.
این تیرآهن بر اساس استانداردهای اروپایی ساخته می‌شود و ابعاد آن در بازه 8 تا 60 سانتی‌متر شکل می‌گیرد و یا به اصطلاح برش می‌خورد. از جمله عواملی که باعث می‌شود تا از این تیر به عنوان یکی از پرمصرف ترین تیرآهن‌ها یاد شود، کاربرد آن در شکل‌گیری خرپا و همچنین پل لانهزنبوری در سقف ساختمان است.
ویژگی‌های تیرآهن INP چیست؟
این تیرآهن دارای ابعادی برابر با 8 تا 60 سانتی‌متر است و مانند تیرآهن IPE از ساختاری شبیه به حرف انگلیسی I ساخته شده است. این تیرآهن که بر اساس استانداردهای مشترک روسیه و چین تولید می‌شود، معمولاً برای ساخت و بالا بردن اسکلت‌بندی برج، ساختمان‌های بلند و مرتفع، پل و سدهای بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
معرفی تیرآهن IPB
مهم‌ترین کاربرد این تیرآهن که با عنوان IPB هم شناخته می‌شود، استفاده ویژه از آن برای ساختن انواع ستون در ساختمان است. ابعاد این تیرآهن از 2 تیرآهن قبلی که معرفی شدند، بیشتر است و با برخورداری از اندازه‌ای 10 تا 100 سانتی‌متری، در فضای ساختمانی مورد نظر استفاده می‌شود.
ساختار این تیرآهن به شکل حرف انگلیسی H شکل می‌گیرد و بسیاری از صنعتگران ساختمانی از آن با عنوان تیرآهن هاش یاد می‌کنند. تیرآهن هاش از 3 نوع مختلف هاش فوق سنگین، هاش سنگین و هاش سبک تشکیل می‌شود و قابلیت‌های بسیاری از جمله موارد زیر را در اختیار صنعتگران قرار می‌دهد:
• مقاومت و استحکام بسیار قابل توجهی دارد
• یکی از پرمصرف ترین تیرآهن‌ها برای کنترل نیروهای برشی و لنگر خمشی محسوب می‌شود
• در برابر رانش زمین مقاوم است
• پس از نصب، فضای کمی را اشغال خواهد کرد
• دارای سهولت در نصب است و به راحتی متصل می‌شود
تیرآهن لانهزنبوری چه ویژگی‌هایی دارد؟
تیرآهن مدل CNP دارای ساختاری مملو از حفره‌های مختلف است که به آن ظاهری شبیه به لانه زنبور می‌بخشد. با توجه به اینکه این نوع از تیرآهن‌ها با برخورداری از حفره‌های متعدد ساخته می‌شوند، وزن کمتری نسبت به سایر مدل‌ها دارند. البته ناگفته نماند که تیرآهن‌های CNP از ارتفاع به مراتب بیشتری (1.5 برابر بیشتر) نسبت به سایرین بهره‌مند شده‌اند. ارتفاع بلند این نوع از تیرآهن‌ها باعث شده است تا در نهایت، بروز نیروی خمشی بیشتر از هر حالات دیگری تحت کنترل قرار بگیرد.
از انواع تیرآهن‌ها در چه جاهایی استفاده می‌شود؟
پرمصرف ترین تیرآهن‌ها، همان‌هایی هستند که برای افزایش استحکام اسکلت‌های فلزی ساختمان‌ها بیشتر به کار گرفته می‌شوند. به طور کلی، اسکلت‌بندی ساختمان‌ها بدون حضور تیرآهن‌ها ناممکن است و باید برای انتقال بار سازه فولادی یا بتنی به زمین از آن‌ها استفاده کرد. البته همان‌طور که گفته بودیم، ساختار خرپا، تیر و سازه‌های فلزی یا یتنی هم بدون وجود تیرآهن‌ها عملاً ممکن نخواهد بود.
علت کاربرد، مصرف و استفاده بیشتر از تیرآهن‌ها در مقام مقایسه با سایر مقاطع فولادی، دلایل زیر هستند:
• پروسه نصب و اتصال تیرآهن‌ها آسان است
• دارای سرعت اجرای بالاتری نسبت به دیگر مقاطع فولادی هستند
• قابلیت اتصال تیرآهن‌ها به یکدیگر وجود دارد
• اسکلت‌بندی ساختمان‌های مرتفع با استفاده از آن‌ها به راحتی ممکن خواهد بود
انتخاب پرمصرف ترین تیرآهن ها
با توجه به ویژگی‌ها و قابلیت‌های تعبیه‌شده در هرکدام از تیرآهن‌هایی که معرفی شد، حالا وقت آن است تا 3 تیرآهن پرکاربرد در صنعت ساختمان‌سازی را به شما معرفی کنیم. این 3 تیرآهن، از پرمصرف‌ترین‌های دنیای ساختمان‌سازی هستند:
• تیرآهن IPE
• تیرآهن هاش
• تیرآهن لانهزنبوری
همه این 3 تیرآهن که به عنوان پرمصرف ترین تیرآهن‌ها شناخته می‌شوند، در برابر نیروهای برشی و لنگر خمشی مقاومت بالایی دارند و می‌توان برای افزایش استحکام اسکلت‌بندی ساختمان از آن‌ها استفاده کرد. کاربرد هرکدام از این تیرآهن‌ها در صنایع مختلفی مورد توجه قرار می‌گیرند و می‌توان از آن‌ها در صنایعی مثل ساختمان‌سازی، کشتی‌سازی، سدسازی، پل‌سازی، لوله‌های تاسیساتی و غیره استفاده کرد.
جمع‌بندی
در این مطلب با تعریف تیرآهن و 4 نوع مختلف از انواع آن آشنا شدیم و دانستیم که هرکدام از این مقاطع فولادی در صنایع مختلف (اعم از ساختمان‌سازی، کشتی‌سازی و غیره) مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه پرمصرف ترین تیرآهن‌ها و قابلیت‌های هرکدام در برابر نیروهای برشی و لنگر خمشی را مورد بررسی قرار دادیم و در نهایت با 3 تیرآهن پرکاربرد آشنا شدیم.
در نهایت، پرمصرف ترین تیرآهن‌ها با 3 نوع از انواع مقاطع فولادی معرفی شد و تیرآهن‌های IPE، هاش و لانهزنبوری به عنوان پرکاربردترین‌ها ذکر شدند. نکته مهم برای انتخاب تیرآهن‌ها این است که کاربران، خریداران و به طور کلی صنعتگران ساختمانی، پیش از خرید باید تمامی اطلاعات لازم در رابطه با مقاطع فولادی و همچنین نیازهای مورد نظر پروژه را در نظر بگیرند.
